Liturgia powitania szabatu a relacje rodzinne
DOI:
https://doi.org/10.21906/rbl.857Słowa kluczowe:
judaizm, szabat, rodzina, tożsamośćAbstrakt
Artykuł zawiera analizę typowych tekstów liturgii powitania szabatu pod kątem ich wpływu na relacje w rodzinie. Omówione zostały poszczególne czynności i wypowiadane słowa, w kolejności ich występowania w typowym modlitewniku: zapalanie świec i odpowiednie błogosławieństwa, powitanie aniołów, kidusz, posiłek i pieśni. Wszystkie te elementy zawierają czynniki, które sprzyjają umocnieniu więzi rodzinnych. Oprócz tego odprawiana liturgia podkreśla wspólnotowe doświadczenie Boga na przestrzeni pokoleń i w danym czasie oraz zależność życia ludzi od
działania Boga.
Bibliografia
Bieńko, M. (2016). Relacje rodzinne w genderowym i międzypokoleniowym obszarze praktyk kulinarnych. In I. Przybył & A. Żurek (Eds.), Role rodzinne. Między przystosowaniem a kreacją (pp. 97–110). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Buksbazen, V. (2005). Ewangelia zawarta w świętach Izraela. (A. Jankowiak, Trans.). Warszawa: Wyższe Baptystyczne Seminarium Teologiczne.
Cała, A., Węgrzynek, H., & Zalewska, G. (2000). Historia i kultura Żydów polskich. Słownik. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Cyrus, A., & Dembitz, L. (n.d.). Ḳiddush. Retrieved August 8, 2018, from http://www.jewishencyclopedia.com/articles/9307-kiddush
Dlaczego wspólne posiłki są takie ważne? (n.d.). Retrieved December 17, 2017, from https://www.sosrodzice.pl/dlaczego-wspolne-posilki-sa-takie-wazne/
Do Young Girls Light Shabbat and Holiday Candles? (n.d.). Retrieved December 17, 2017, from https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/1221742/jewish/Do-Young-Girls-Light-Shabbat-and-Holiday-Candles.htm
Donin, H. (1991). To pray as a Jew. A guide to the prayer book and the synagogue service. New York: Basic Books.
Drachman, B., & Kohler, K. (n.d.). Ablution. Retrieved December 17, 2017, from http://www.jewishencyclopedia.com/articles/338-ablution
Eisenberg, D. R. L. (2004). The JPS Guide to Jewish Traditions. Philadelphia: The Jewish Publication Society.
Fox, T. (n.d.). Blessing the Children. Retrieved December 17, 2017, from https://www.myjewishlearning.com/practices/Ritual/Shabbat_The_Sabbath/At_Home/Friday_Night/Blessing_the_Children.shtml
Friedmann, J. L. (2012a). Social functions of synagogue song. A Durkheimian approach. Maryland–Plymouth: Rowman & Littlefield.
Friedmann, J. L. (2012b). Synagogue Song. An Introduction to Concepts, Theories and Customs. Jefferson: McFarland.
Goodman, R. (1997). Teaching Jewish Holidays. History, Values, And Activities. Denver: A.R.E. Publishing.
Görgün, S. M., Rucki, M., & Abdalla, M. (2016). Eucharystyczna obecność Chrystusa w rozumieniu liturgicznym Kościoła Antiocheńskiego. Liturgia Sacra, 22(1), 43–67.
Hagada. Opowiadania o wyjściu Izraelitów z Egiptu na dwa pierwsze wieczory świeta Pesach. (1991). Warszawa: BGW.
Hoffman, L. A. (2004). Shabbat Z’mirot. In Lawrence A. Hoffman (Ed.), My People’s Prayer Book. Traditional Prayers, Modern Commentaries (Vol. 7, pp. 23–29). Woodstock: Jewish Lights Publishing.
Katz, S. T. (2006). The Cambridge history of Judaism (Vol. 4). Cambridge: Cambridge University Press.
Miller, Y. A. (2011). Angels at the table. A practical guide to celebrating Shabbat. London–New York: Continuum.
Nowak, D. (2011). Ktizeologiczna perspektywa uzdrowienia w szabat człowieka z uschłą ręką (Łk 6, 6–11). Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, 31, 195–212.
Palatnik, L. (2004, May 15). Candle Lighting, shabbat candle lighting. Retrieved December 17, 2017, from http://www.aish.com/sh/ht/fn/48965051.html
Pecaric, S. (Ed.). (2002). Hagada Pardes Lauder. Pieśń nad Pieśniami. (M. Tomal, Trans.) (2nd ed.). Kraków: Stowarzyszenie Pardes.
Pecaric, S., & Kośka, L. (Eds.). (2003). Zemirot Pardes Lauder. Pieśni szabatowe i Błogosławieństwo po jedzeniu. (E. Gordon, Trans.) (2nd ed.). Kraków: Stowarzyszenie Pardes.
Polonski, P. (Ed.). (2008). Sidur szaarej tfila (nusach aszkenaz). Jeruzalem: Machanaim.
Przyborek, P. (2012). Szabat w Łukaszowej narracji o nauczaniu Jezusa w synagodze w Nazarecie (4, 16‒30). Studia Gdańskie, (31), 47–65.
Rosenberg, A. (2004). Jewish Liturgy as a Spiritual System. A Prayer-by-Prayer Explanation of the nature and meaning of Jewish worship. Maryland: Rowman & Littlefield Publishers.
Rosik, M. (2004). Jezus a judaizm w świetle Ewangelii według św. Marka. Warszawa: Vocatio.
Rucki, M. (2016). Uzdrowienie niewidomego – podwójny dowód boskości Jezusa Chrystusa. Wrocławski Przegląd Teologiczny, 24(2), 23–38.
Sabbath. (1906). Retrieved December 17, 2017, from http://www.jewishencyclopedia.com/articles/12962-sabbath
Sefer habrachot leszabatot wechagim bemiszpacha. (2006). Tel-Awiw: Matan Amnujot.
Shulchan Arukh, Orach Chayim. (n.d.). Retrieved December 17, 2017, from https://www.sefaria.org/Shulchan_Arukh,_Orach_Chayim?lang=bi
Shurpin, Y. (n.d.). Why Sing Eishet Chayil on Friday Night? Retrieved December 17, 2017, from https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/3390021/jewish/Why-Sing-Eishet-Chayil-on-Friday-Night.htm
Simmons, S. (2015, May 10). Shabbat. Retrieved December 17, 2017, from http://www.aish.com/jl/jewish-law/daily-living/36-Shabbat.html
Vries, S. P. D. (2001). Obrzędy i symbole Żydów. (A. Borowski, Trans.) (Wznowienie). Kraków: Wydawnictwo WAM.
Więczkowska, M. (2012). Co wciąga twoje dziecko? Kraków: Wydawnictwo M.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
