Prawda historyczna Pisma Świętego. Refleksja na kanwie nowego dokumentu Papieskiej Komisji Biblijnej
DOI:
https://doi.org/10.21906/rbl.20Słowa kluczowe:
Prawda w Biblii, historia, archeologia, minimaliści, Papieska Komisja Biblijna, cykl Abrahama, ewangelie dzieciństwaAbstrakt
Nowy dokument Papieskiej Komisji Biblijnej pt. Natchnienie i prawda Pisma Świętego rozwija temat prawdy w Biblii także w kontekście problemów historycznych, jakie rodzą teksty biblijne. Konsensus współczesnych nauk historycznych i archeologicznych zmierza w kierunku separowania historii biblijnej od historii jako nauki. W artykule przedstawiam stan współczesnej dyskusji na ten temat, a następnie pytam, jak dokument Papieskiej Komisji Biblijnej traktuje omawiane zagadnienie. Na końcu proponuję kierunki dalszych prac, by owocny dialog biblistów i historyków pomagał coraz lepiej zrozumieć istotę i sens słowa Bożego jaśniejącego w Piśmie Świętym.
Bibliografia
Carrier R., Proving History: Bayes’s Theorem and the Quest for the Historical Jesus, New York: Prometheus 2012.
Davies P. R., In Search of „Ancient Israel”, New York–London: T&T Clark 1992.
Davies P., Memories of Ancient Israel. An Introduction to Biblical History, Louisville: Westminster John Knox Press 2008.
Ehrman B., Did Jesus Exist? The Historical Argument for Jesus of Nazareth, New York: Harper and Collins 2012
Finkelstein I., Na’aman N., From Nomadism to Monarchy. Archaeological and Historical Aspects of Early Israel, Jerusalem: Israel Exploration Society 1995.
Finkelstein I., Silberman N. A., The Bible Unearthed: Archaeology’s New Vision of Ancient Israel and the Origin of Its Sacred Texts, Free Press, New York 2001.
Is This Not the Carpenter? A Question of Historicity of the Figure of Jesus, ed. T. S. Verenna, T. L. Thompson, London: Equinox Press 2012.
Isbell C. D., A review of Niels Peter Lemche’s ‘The Old Testament Between Theology and History’, “Bible and Interpretation” June 2006 (online: http://www.bibleinterp.com/articles/lemche.shtml, 6 VI 2015).
Jesus, History and the Demise of Authenticity, ed. C. Keith, A. LeDonne, New York–London: T&T Clark 2012.
Kletter R., Just Past? The Making of Israeli Archaeology, London: Equinox 2006.
Klukowski M., Soborowa konstytucja Dei Verbum a współczesne wyzwania teologii biblijnej, [w:] Wierzymy w Kościół, red. W. Rakocy i in., Lublin: Wydawnictwo KUL 2013.
Leach E., Antropologiczne podejścia do badań nad Biblią w XX wieku, [w:] Siostra Mojżesza, red. E. Leach, D. A. Aycock, tłum. zbiorowe, Poznań: Zysk i S-ka 1998.
Leach E., Antropologiczne podejścia do badań nad Biblią w XX wieku, [w:] Siostra Mojżesza, red. E. Leach, D. A. Aycock, tłum. zbiorowe, Poznań: Zysk i S-ka 1998.
Leach E., Dlaczego Mojżesz miał siostrę?, [w:] Siostra Mojżesza, red. E. Leach, D. A. Aycock, tłum. zbiorowe, Poznań: Zysk i S-ka 1998.
Lemche N., Early Israel. Anthropological and Historical Studies on the Israelite Society Before the Monarchy, Leiden: E. J. Brill 1986.
Lemche N., The Old Testament Between Theology and History. A Critical Survey, Louisville: Westminster John Knox Press 2008.
Literatura Grecji starożytnej, red. H. Podbielski, t. 2: Proza historyczna. Krasomówstwo. Filozofia i nauka. Literatura chrześcijańska, Lublin: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego KUL 2005.
Majewski M., Zwierzęta czyste i nieczyste w Starym Testamencie. Część II: Dotychczasowe interpretacje i ich ocena, Collectanea Theologica 85 (2015).
Münnich M., Czy istniało królestwo Dawida? Najnowsze wykopaliska w Khirbet Qeiyafa, Lublin: Werset 2014.
Niesiołowski-Spanò Ł., Stan badań nad historią i religią starożytnej Palestyny, „Przegląd Historyczny” 91 (2000) s. 435–449.
Robbins V. K., Emerging Strategies in Socio-Rhetorical Interpretation, Blandford: Deo Press 2010.
Robbins V. K., Jesus the Teacher. A Socio-Rhetorical Interpretation of Mark, Minneapolis: Fortress Press 1984.
Thompson T. L., Early History of the Israelite People. From the Written and Archaeological Sources, Leiden: Brill 1992.
Thompson T. L., The Historicity of the Patriarchal Narratives. The Quest for the Historical Abraham, Berlin: Walter de Gruyter 1974.
Verenna T. S., Did Jesus Exist? The Trouble with Certainty in Historical Jesus Scholarship, Bible and Interpretation, May 2012 (online: http://www.bibleinterp.com/articles/ver368004.shtml, 5 VI 2015).
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
