Saint Romanos the Melodist – the Byzantine “Pindar” of the Kontakion and Akathist
DOI:
https://doi.org/10.21906/rbl.3748Keywords:
Romanos the Melodist, hymnography, kontakion, Akathist, poetry, liturgy, Theotokos, traditionAbstract
The article presents the life and work of Saint Romanos the Melodist, one of the most prominent Byzantine hymnographers of the 6th century. The author analyzes both the biography of Romanos – with special attention to his Syrian origins and activity in Constantinople – and his contribution to the development of Byzantine hymnography. Particular attention is given to kontakia, a specific form of liturgical poetry: their structure, language, and theological significance. The article also addresses the question of authorship of the Akathist Hymn to the Theotokos, presenting arguments supporting its attribution to Romanos. The analysis shows Romanos as a creator who masterfully combined Hellenistic tradition with Christian spirituality, producing works of deep theological and artistic value. The article emphasizes that his oeuvre remains a vital part of the liturgical tradition of the Orthodox Church, and his kontakia and the Akathist continue to inspire both the faithful and scholars, transmitting a universal message of faith
and beauty.
References
grudnia. Narodzenie Pana i Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa, https://liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/tum-14-boze-narodzenie.pdf (10.02.2025).
Grosdidier de Matons J., Romanos le Mélode et les origines de la poésie religieuse à Byzance, Beauchesne, Paris 1997.
Jemeljaniuk Α., Żywot Przenajświętszej Bogurodzicy w świetle Pisma i Tradycji świętej, Βratczyk, Hajnówka 1999.
Makary, Synaksarion. Październik, przeł. H. Paprocki, Bratczyk, Hajnówka 2022.
Towarek P., Akathistos ku czci Bogurodzicy: historia, autorstwo i teologia dzieła, „Studia Elbląskie” 12 (2011), s. 251–263.
Wellesz E., Historia muzyki i hymnografii bizantyjskiej, tłum. M. Kaziński, Kraków 2006.
Wołosiuk W., Bizantyjski śpiew cerkiewny, [w:] Prawosławie – światło ze Wschodu, Lublin 2009, s. 547–580.
Καλαμάκη Δ. Χ., Κοντάκιο στο Πάθος του Κυρίου και στο θρήνο της Θεοτόκου, „Πειραϊκή Εκκλησία” 2010 nr 219, s. 21–24.
Καραμβάλης Δ. Ι., Ποίηση και μουσική στον Ρωμανό τον Μελωδό, „Πειραϊκή Εκκλησία” 2010 nr 219, s. 27–30.
Κορακίδη Α. Σ., Ρωμανού του Μελωδού ύμνος και λόγος: Δύο μελέτες, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 1990.
Κορακίδη Α. Σ., Τα περί του Ρωμανού του Μελωδού μελετήματα, Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2002.
Κορακίδη Α. Σ., Το πρόβλημα της καταγωγής του Ρωμανού του Μελωδού. Συστηματική έρευνα του θέματος εκ των πηγών και έκθεσεις των αντισημιτικών στοιχείων των κοντακίων, Κουκουάκη, Αθήναι 1971.
Κουρεμπέλε Ι. Κ., Η Χριστολογία του Ρωμανού του Μελωδού και η σωτηριολογική σημασία της, Θεσσαλονίκη 1998.
Κουρεμπέλε Ι. Κ., Ρωμανού Μελωδού θεολογική δόξα. Σύγχρονη ιστορικοδογματική άποψη και ποιητική θεολογία, Π. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 2006.
Μηναίον του Οκτωβρίου, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι 1960.
Μπαμπινιώτη Γ., Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας, Κέντρο λεξικολογίας Ε. Π. Ε., Αθήνα 2002.
Οι ακολουθίες της Μ. Τεσσαρακοστής, „Συνάντηση” 2011 nr 3, s. 59–60.
Σινόπουλου Π. Α., Βίος και πολιτεία του εν αγίοις πατρός ημών Ρωμανού του Μελωδού, Ορθοδόξου Tύπου, Αθήναι 1982.
Σινόπουλου Π. Α., Ρωμανού του Μελωδού Κοντάκια Α΄, Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, Αθήναι 1974.
Σταματάκη Π. Κ., Εκκλησιατική η βυζαντινή υμνογραφία και αναλυτική ερμηνεία του Ακαθίστου Ύμνου, Αθήναι 1940.
Φλωρόφσκυ Γ., Ο Άγιος Ρωμανός, „Πειραϊκή Εκκλησία” 2010 nr 219, s. 17–19.
Χρήστου Π. Κ., Εκκλησιαστική γραμματολογία, t. Α΄, Οίκος Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη 2005.
Акафист Пресвятой Богородице с комментариями, предисловие и комментарии прот. Александр Сорокин, https://azbyka.ru/molitvoslov/akafist-presvyatoj-bogorodice-s-kommentariyami.html (04.03.2025).
Козлов М., Акафист в истории православной гимнографии, „Журнал Московской Патриархии” 2000 nr 6, s. 83–88.
Петровский А. В., Акафист, [w:] Православная Богословская Энциклопедия, red. А. П. Лопухин, t. 1, Петроград 1900, kol. 374.
Правдолюбов С., Великий Канон Святаго Андрея Критского (история, поэтика, богословие), Московская Патриархия Русской Православной Церкви, Москва 2023.
Ростовский Димитрий, Жития Святых. Месяц Октябр, Преподобного Максима Исповедника, Барнаул 2003–2004.
Успенский П. Д., Kондаки Св. Романa Сладкопевцa, „Богословские труды” 1968 nr 4, s. 191–202.
Published
How to Cite
Issue
Section
Copyright (c) 2023 ks. Adam Magruk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Authors who publish with this journal agree to the following terms:
- Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License
that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal. - Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
- Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).
