Kult świętych szwedzkich w Polsce po Soborze Trydenckim

Abstrakt

Po Soborze Trydenckim w wyniku unifikacji ksiąg liturgicznych pomięto w nich wspomnienia wielu świętych czczonych w kościołach lokalnych czy wspólnotach zakonnych. Chcąc zachować ich kult w poszczególnych prowincjach czy zakonach, przygotowywano odpowiednie dodatki do brewiarza i mszału. Nowa księga formularzy Officium Divinum świętych i błogosławionych czczonych na ziemiach Polski ukazała się w 1596 roku w Krakowie i przygotował ją kanonik krakowski Stanisław Sokołowski. W 1605 roku wydrukowano dodatek zawierający formularze mszalne opracowane przez Kaspera z Kleczowa. Na skutek wpływu reformacji w Skandynawii, walk religijnych, zwalczania kultu świętych oraz niszczenia ich relikwii, król Zygmunt III Waza zwrócił się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o zezwolenie włączenia świętych szwedzkich do patronału polskiego. Po uzyskaniu zgody Kongregacji Obrzędów w 1616 roku poszczególne diecezje podejmowały decyzje o ich włączeniu do własnego kalendarza liturgicznego. W XVII w. formularze mszalne i brewiarzowe ukazywały się najpierw jako odrębne edycje, a później drukowano je razem z patronałem polskim. Dodatek ten, nie zmieniający się w ciągu wieków, zawierał wspomnienia wielkich świętych Skandynawii, m.in. Eryka, Henryka, Ansgara, Zygfryda, Eschila, Botwida, Olafa, Brygidy i jej córki Katarzyny Szwedzkiej. Pod koniec XIX wieku niektóre diecezje przestały zamieszczać patronów Szwecji (np. Warmia), a ostatnie wspólne wydanie patronału świętych polskich i szwedzkich ukazało się w 1901 roku. Święci stojący u początku chrześcijaństwa w Skandynawii są nadal aktualnymi orędownikami i mogą stać się patronami zjednoczonej Europy.