Przemoc w Księdze Estery jako problem hermeneutyczny
DOI:
https://doi.org/10.21906/rbl.14Słowa kluczowe:
Księga Estery, przemoc, hermeneutyka, „historia sprzeczna”, Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma ŚwiętegoAbstrakt
„Jedną z największych przeszkód w przyjęciu Biblii jako Słowa natchnionego jest obecność, szczególnie w Starym Testamencie, powtarzających się aktów przemocy i okrucieństwa” (Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma Świętego, art. 125). Tekst o tysiącach zabitych wrogów narodu żydowskiego w dziewiątym rozdziale Księgi Estery jest wyzwaniem dla interpretacji. Czy Estera była rzeczywiście krwiożerczą królową? Czy Żydzi byli rzeczywiście narodem bandytów? Wojna domowa w imperium perskim opisana w Est 9 jest historycznie niemożliwa do zweryfikowania. Opisaną przemoc należy rozumieć jako „historię sprzeczną” (według J. Assmanna). Pojęcie to oznacza opis przeszłości z punktu widzenia uciśnionych w taki sposób, że oprawcy wydają się przegranymi. Celem Est 9 nie jest pochwała przemocy, ale wysiłek, aby zapobiec tego rodzaju wydarzeniom jak unicestwienie całego narodu.
Bibliografia
Albertz R., Religionsgeschichte Israels in alttestamentlicher Zeit, cz. 2: Vom Exil bis zu den Makkabäern, Göttingen 1992.
Assmann J., Das kulturelle Gedächtnis. Schrift, Erinnerung und politische Identität in frühen Hochkulturen, München 1992.
Bultmann C., Friedensvisionen im Alten Testament und für Leser des Alten Testaments, [w:] Religion, Gewalt, Gewaltlosigkeit. Probleme – Positionen – Perspektiven, Hg. C. Bultmann, B. Kranemann, J. Rüpke, Aschendorff 2004.
Clines D. J. A., The Esther scroll. The Story of the Story, Sheffield 1984.
Day L. M, Esther, Nashville 2005 (Abingdon Old Testament Commentaries).
Fox M. V., Charakter and Ideology in the Book of Esther, Grand Rapids 2001².
Hiepel L., Ester das ist auch Ištar, „Biblische Notizen“ 163 (2014).
Larkin K. J. A., Ruth and Esther, Sheffield 1996.
Meinhold A., Das Buch Esther, Zürich 1983.
Meinhold A., Theologische Erwägungen zum Buch Esther, „Theologische Zeitschrift“ 34 (1978).
Papieska Komisja Biblijna, Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii chrześcijańskiej, Kielce 2002.
Papieska Komisja Biblijna, Natchnienie i prawda Pisma Świętego. Słowo, które od Boga pochodzi i mówi o Bogu, aby zbawić świat, Kielce 2014.
Prudký M., Takzvané „svaté války “ ve starověkém Orientu a ve zvěstování Bible, „Zpravodaj společnosti křesťanů a Židů“ 50 (2004), s. 8–15, http://www.etf.cuni.cz/~prudky/pdf/04skz50-svate-valky.pdf.
Vialle C., Une analyse comparée d‘Esther TM et LXX: Regard sur deux récits d‘une même histoire, Leuven 2010 (Bibliotheca Ephemeridum Theologicarum Lovaniensium, 233).
Wacker M.-T., „…ein großes Blutbad“. Ester 8–9 und die Frage nach der Gewalt im Esterbuch, „Bibel heute“ 2006 nr 3 (167).
Wacker M.-T., Ester. Jüdin, Königin, Retterin, Stuttgart 2006.
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.
