Historia Polski historią Biblii pisana
DOI:
https://doi.org/10.21906/rbl.133Słowa kluczowe:
Przekład, Biblia, Psałterz floriański, Biblia Królowej Zofii, Nowy Testament królewiecki, Biblia Leopolity, Biblia brzeska, Biblia Szymona Budnego, Żołtarz proroka Dawida, historia Polski, ortografia, reformacja, Jagiellonowie, św. JadwigaAbstrakt
Artykuł prezentuje związek wybranych polskich przekładów biblijnych z narodową i osobistą historią Polaków (XIV–XVI wiek). Dzieje Psałterza Floriańskiego (XIV–XV wiek) i Biblii Królowej Zofii (XV wiek) są związane z początkami dynastii Jagiellonów. Pierwszy druk biblijny po polsku (Prolog do Ewangelii według św. Jana, 1518/1519) oraz edycje Nowego Testamentu w tłumaczeniu Stanisława Murzynowskiego (1551–1553) świadczą o rozwoju polskiej ortografii. Ilustracje do Biblii Leopolity (1561, 1575/1577) i dopiski do komentarzy do Dziejów Apostolskich Tomasza Falconiusa (1566) opowiadają o burzliwych dziejach polskiej Reformacji. Dedykacja drugiego wydania Biblii Leopolity i jej zmiana są świadectwem fiaska pierwszej wolnej elekcji. Rękopiśmienne dopiski we wrocławskim egzemplarzu Biblii Szymona Budnego (1572) opowiadają o upadku I Rzeczypospolitej. Rękopiśmienne zapiski w Żołtarzu w tłumaczeniu Walentego Wróbla (1528) są kroniką rodziny Wiliezińskich. Opowiadając historię polskich przekładów biblijnych, można opowiedzieć historię Polski.Opublikowane
2011-06-30
Jak cytować
Pietkiewicz, R. (2011). Historia Polski historią Biblii pisana. Ruch Biblijny I Liturgiczny, 64(2), 153–174. https://doi.org/10.21906/rbl.133
Numer
Dział
Refleksje, komentarze
Autorzy publikujący w czasopiśmie udzielają jego wydawcy zgody o następującej treści:
- Autor zachowuje autorskie prawa majątkowe do utworu, a jednocześnie udziela wydawcy czasopisma zgody na jego pierwszą publikację w wersji drukowanej i wersji online na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe oraz zgody na wykonywanie opracowań, w tym przekładów.
- Autor ma możliwość udzielania zgody niewyłącznej na opublikowanie utworu w wersji, która ukazała się w czasopiśmie (np. zamieszczenia go w repozytorium instytucjonalnym lub opublikowania w książce), wraz z informacją o jego pierwszej publikacji w czasopiśmie.
- Autor może umieścić swój utwór online (np. w repozytorium instytucjonalnym lub na swojej stronie internetowej) jeszcze przed zgłoszeniem utworu do czasopisma.